Alles wat je moet weten over de pasvorm van een singel
Er bestaat een groeiende belangstelling voor het onderwerp anatomische hoofdstellen, bitten en singels, samen met een toenemend bewustzijn onder ruiters van het belang van een juiste pasvorm om aan de behoeften van zowel paard als ruiter te voldoen. En terwijl het aanpassen van het zadel en het hoofdstel reeds in vele publicaties werden besproken en het voor iedereen duidelijk lijkt dat deze items een correcte aanpassing aan het paard (en natuurlijk de ruiter) vereisen, werd er minder aandacht besteed aan het correct aanpassen van de singel.
De singel, een essentieel onderdeel van de uitrusting van de ruiter, dient in de eerste plaats om het zadel stevig op de rug van het paard te houden. Om deze rol goed te kunnen vervullen, moet de singel echter worden aangepast aan de individuele behoeften van het paard, en dient er rekening gehouden te worden met zowel biomechanische aspecten die verband houden met de tak van paardensport (dressuursingels hebben bijvoorbeeld een andere vorm dan die welke bij het springen worden gebruikt) als anatomische aspecten met betrekking tot het dier in kwestie.
Een goed passende singel kan de algemene prestaties van het paard aanzienlijk verbeteren – dit zal een positieve invloed hebben op de biomechanica door de bewegingsvrijheid van het paard te vergroten, vooral ter hoogte van de voorste ledematen. Bijgevolg zal het paard ontspannen en zijn rug optillen. Op een ontspannen manier werken zal de toestand van de spieren en het algemene comfort van het dier verbeteren.
In het gebied waar de singel vastgemaakt wordt bevinden zich tal van belangrijke anatomische structuren, zowel benige (borstbeen, thorax, ribben 5-7) als myofasciale (voornamelijk spiergroepen die behoren tot de pectorale draagband (“thoracic sling” in het Engels) en hun verdere verbindingen met de rug en de thorax). Tot de belangrijkste behoren de cutane trunci spieren, de latissimus dorsi, de opstijgende borstspieren (ook wel diepe borstspieren genoemd), en de ventrale serratusspier die in de diepere laag, onder de latissimus dorsi, ligt. Een optimale samenwerking van deze spieren is van cruciaal belang voor een juiste biomechanische werking van het paard, aangezien zij betrokken zijn bij de aanspanning van de rug en het tillen van het borstbeen, en dus bij de goede werking van het gehele lichaam in beweging.
Anatomische structuren in het gebied van de singel
musculus cutaneus trunci
MIDDENLAAG
musculus latissimus dorsi
DIEPE LAAG
musculus serratus ventralis
DIEPSTE LAAG
musculus obliquus abdominis. Tussenribspieren
(Thoracic ventral serrated m.)
Musculus latissimus dorsi
(Latissimus dorsi m.)
Musculus pectoralis ascendes
(Ascending pectoral m.)
Musculus obliquus abdominis
(External abdominal oblique m.)
Het borstbeen is een van de meest geïnnerveerde structuren in het lichaam van een paard. Het bevindt zich dicht bij de plexus brachialis, die het gehele borstbeen innerveert. Het is ook het knooppunt van de zenuwen die van het ruggenmerg via de huidspieren en de tussenribspieren lopen en zo de borstkas van zenuwen voorzien. Men mag de vitale inwendige organen niet vergeten, zoals het hart, de longen en het middenrif, die zich precies in het gebied onder de singel bevinden en waarvan de optimale werking van cruciaal belang is op vlak van inspanningsfysiologie en optimale prestaties van het paard.
Voorbeeld van symptomen die verband houden met een niet goed passende singel
Een praktisch voorbeeld: De eigenaar van een 5-jarige dressuurmerrie merkte symptomen op die verband hielden met ongemak in de singelstreek van haar paard en nam contact met mij op om dit probleem aan te pakken. Op het ogenblik dat de singel werd vastgemaakt, reageerde de merrie zeer nerveus – in die mate zelfs dat zij tijdens het opzadelen agressief gedrag begon te vertonen tegenover de eigenaar (bijten, schoppen met het voorbeen).
Dit verontrustte de eigenaar, die snel reageerde en hulp zocht. Tijdens het eerste gesprek konden we andere factoren uitsluiten die het gedrag van de merrie zouden kunnen veroorzaken (b.v. maagzweren, niet goed passend zadel, ongemak aan mond/gebit). De singel zat inderdaad slecht – hij was te kort (de gespen irriteerden het ellebooggewricht bij het terugtrekken van het lidmaat) en te stijf (gevoelige reactie op palpatie van de huid in het gebied achter het ellebooggewricht). Na een manuele therapiesessie, een reeks rekoefeningen en een overstap naar een langere en zachtere singel, was het probleem met succes opgelost.
Als je twijfelt of de singel goed past, is het de moeite waard een specialist te raadplegen – een zadelpasser of een paardenfysiotherapeut die je kan helpen een singel te vinden die geschikt is voor je paard en deze goed kan afstellen in functie van het zadel.
Wat zijn de kenmerken van de ideale singel?
• Hij moet zorgen voor een optimale werking van de zenuwen zonder er te veel druk op uit te oefenen – een singel die de druk gelijkmatig over de plaats waar hij wordt vastgemaakt, is het beste. Het is de moeite waard om te letten op de breedte van de singel en op een vlak, effen oppervlak aan de mediale zijde (de zijde die de huid van het paard raakt).
• Hij moet de borstkas vrij laten werken en het vermogen van het paard om vrij te ademen niet beperken. Met singels die aan beide kanten elastisch zijn kan de ribbenkast zich tijdens de inspanning vrij openen.
• Hij moet een vorm hebben die aangepast is aan de anatomie van het paard en het soort arbeid dat het levert. Zo krijgen paarden tijdens springtraining vaak brede singels met extra bescherming ter hoogte van het borstbeengebied (deze worden belly guards of stud guards genoemd); zij ondersteunen niet alleen het borstbeen tijdens een sprong, maar beschermen het ook tegen mogelijke verwondingen door contact met de hoeven of met omheiningen.
• Hij moet goed liggen (hij mag niet te kort, te lang, scheef of slecht vastgemaakt zijn) en het gewicht van het zadel en de ruiter moet gelijkmatig worden verdeeld.
• Het materiaal waarvan de singel is gemaakt, is even belangrijk. De gevoelige huid van een paard zal heel anders reageren op synthetisch materiaal dan op natuurlijke materialen zoals kwaliteitsleer of wol.
De auteur van het artikel is MSc. Marta Kulikowska
Afgestudeerd aan de Faculteit der Gezondheids- en Medische Wetenschappen van de Universiteit van Kopenhagen op het gebied van dierwetenschappen, en aan de Universiteit voor Levenswetenschappen van Warschau op het gebied van dierwetenschappen, met als specialisatie functionele anatomie en biomechanica van paarden. Lid van de onderzoeksgroep voor biomechanica en revalidatie bij paarden aan de Universiteit van Kopenhagen. Gediplomeerd paardenfysiotherapeut, die sinds 2017 haar eigen bedrijf runt in Denemarken (Equi-Physiq), met als doel de wetenschap te bevorderen, ruiters en andere hippische professionals op te leiden in paardenanatomie, evenals fysiotherapeutische zorg voor paarden. Sinds 2020 student aan het International College for Professional Bitfit Consultants (Nederland), onderzoekt de wetenschap van het correct passen van bitten.