Dobór i dopasowanie wędzidła - od czego powinieneś zacząć
Poszukując najlepszego wędzidła dla naszego konia, należy pamiętać, że nie tylko jego rodzaj, kształt czy materiał, z którego jest wykonane, ma wpływ na jakość kontaktu. Bardzo istotnym i jednocześnie pierwszym krokiem na drodze doboru kiełzna powinna być kontrola weterynaryjna uzębienia i ogólnego stanu wnętrza pyska naszego konia. Następnie należy się upewnić, czy kiełzno, które wybraliśmy, jest w odpowiednim rozmiarze oraz czy jest prawidłowo wpięte, tak aby nie stało się powodem dyskomfortu. Pomijając te „punkty kontrolne”, możemy stracić możliwość osiągnięcia pożądanej jakości komunikacji z koniem.
Konie bardziej jezdne, czyli bardziej delikatne
W ciągu ostatnich lat hodowla koni coraz bardziej ukierunkowuje się na konie jezdne, a więc chętnie współpracujące, miękkie i delikatne w pysku. Jeźdźcy preferują takie wierzchowce, ponieważ codzienna praca z nimi jest przyjemniejsza i wymaga mniejszego wysiłku fizycznego. Jednak zwiększona delikatność ma swoją ciemną stronę. Wrażliwe konie często mają problem z zaakceptowaniem twardych kiełzn metalowych, ponieważ mogą być one dla nich niekomfortowe, a przez co znacznie trudniej przyjmowane. Obserwując rosnącą popularność delikatnych wierzchowców, stworzyliśmy wędzidła żelowe, które są bardzo trwałe, a jednocześnie chętnie akceptowane przez większość koni, zarówno tych bardziej, jak i tych mniej wrażliwych.
Budowa wnętrza pyska i najczęściej występujące problemy dentystyczne
Poprawnie dopasowane kiełzno powinno spoczywać na bezzębnej krawędzi żuchwy, tak aby nie uderzało o wrażliwe zęby. Dodatkowo grubość języka w tym miejscu pozwala na amortyzację i łagodzenie bezpośredniego działania kiełzna. Bezzębna część żuchwy pokryta jest jedynie cienką warstwą skóry, pod którą znajduje się silnie unaczyniona i unerwiona okostna. Z tego względu konie o większej wrażliwości niechętnie będą akceptowały twarde, metalowe kiełzna, a dodatkowo, kiedy jeździec zapomni o ogrzaniu wędzidła przed włożeniem go do pyska, problemy te pogłębią się zimą. W przypadku Gel Bits oba te problemy są zniwelowane. Wędzidła żelowe miękko układają się w pysku i są niewrażliwe na zmiany temperatur.
A - Kły
B - Zęby trzonowe
C - Siekacze
Wiele znaczących problemów z kontaktem wynika z występujących u koni problemów dentystycznych. Ze względu na swoją specyficzną budowę końskie uzębienie powinno być regularnie, minimum co pół roku, kontrolowane i tarnikowane przez lekarza weterynarii. Niezauważone problemy stomatologiczne mogą prowadzić do pogorszenia współpracy, a nawet do buntu ze strony wierzchowca. Najczęściej spotykamy się z:
Zęby wilcze u konia – jest to cecha atawistyczna występująca u ok. 50% koni. Są to małe zęby najczęściej umiejscowione w szczęce. Ich obecność sprawia, że poprawne przyjęcie wędzidła staje się bardzo trudne, ponieważ obija się ono o zęby wilcze, powodując ból.
Ząb wilczy
Ostre krawędzie – żuchwa koni jest węższa niż szczęka, więc podczas żucia zęby mogą się nierównomiernie ścierać. Zęby w żuchwie zaostrzają się po stronie językowej, a te w szczęce po stronie policzkowej. W wyniku czego mogą powstawać bolesne zranienia, zniechęcające konia do pracy na kontakcie.
Przekrój wnętrza pyska przy zębach trzonowych
Zęby skorygowane
Zęby ostre
Wady zgryzu – powodujące szybsze i bardziej nierównomierne ścieranie się zębów prowadzące do dużego dyskomfortu.
Idealne dopasowanie wędzidła w zasięgu ręki
Kontrola uzębienia oraz dbanie o brak zranień w pysku jest obowiązkiem każdego jeźdźca. Dopiero po kontroli weterynaryjnej możemy przejść do dopasowania odpowiedniego rozmiaru wędzidła. Powinno ono spoczywać na bezzębnej części żuchwy tak, aby kąciki pyska były delikatnie zmarszczone. Kolejnym istotnym kryterium doboru wędzidła jest jego długość. Standardowo powinno ono być o 0,5 cm dłuższe niż szerokość pyska od zewnętrznych krawędzi warg. Kiedy masz wątpliwości, jaki rozmiar wybrać przyjrzyj się kiełznu, którego używałeś do tej pory. Jeśli leży poprawnie, to zmierz je i wybierz taki sam lub podobny rozmiar wędzidła. Jest to niezwykle ważny etap, ponieważ od wybrania poprawnej długości kiełzna zależy komfort waszej przyszłej współpracy.
Jednak nie każdy koń jest identycznie zbudowany!
Kiedy zapytamy się jak wyregulować długość pasków policzkowych tak, aby wędzidło leżało prawidłowo, większość osób odpowie, że w kącikach pyska powinny pojawić się „dwie zmarszczki”. Ta najsłynniejsza zasada jest jednak mało precyzyjna. Każdy koń ma inaczej zbudowany pysk i nie dla każdego dopasowanie wg tej zasady będzie komfortowe. My jesteśmy zwolennikami skutecznych i sprawdzonych sposobów, a nie rozwiązań na oko ;) Poniżej prezentujemy kilka prostych punktów, których wykonanie krok po kroku ułatwi prawidłowe wyregulowanie długości pasków policzkowych.
1. Wędzidło wepnij tak, aby znaczek znajdował się po lewej stronie pyska i był możliwy do odczytania.
2. Przed założeniem ogłowia popuść paski policzkowe o dwie dziurki z każdej strony. Tak, aby wędzidło było zdecydowanie niżej niż to którego używałeś do tej pory.
3. Po założeniu ogłowia wędzidło powinno być „za nisko”. Czyli nie powinny tworzyć się żadne zmarszczki w kącikach pyska. Kiedy pociągniesz za kółka wędzidłowe do tyłu, symulując użycie wodzy, paski policzkowe powinny wyraźnie odstawać od głowy.
4. Następnie podciągaj wędzidło po dziurce z każdej strony, w międzyczasie symulując nabieranie kontaktu.
5. Wędzidło znajduje się na odpowiedniej wysokości, kiedy podczas „nabierania kontaktu” paski policzkowe nie odstają od głowy, a kiełzno nieprzerwanie na nich spoczywa.
ZA LUŹNO
DOBRZE
ZA WYSOKO
W przypadku dopasowywania wędzidła podwieszanego, czyli takiego, które posiada górne, mniejsze kółko do przypięcia pasków policzkowych, np. wielokrążek lub pelham, zastosowanie mają wszystkie powyższe zasady. Do testowania poprawnego ułożenia wędzidła zawsze używaj głównego, największego kółka. Przypnij do niego wodze, abyś, poprzez ich napinanie, mógł łatwo i skutecznie sprawdzać pozycję wędzidła na każdym etapie regulacji długości pasków policzkowych.
Kiedy dopasowujemy wędzidło z łańcuszkiem, jego długość również musi być odpowiednio dobrana:
Kiełzna tego rodzaju mają ostre działanie, ponieważ łańcuszek tworzy punkt podparcia do dźwigni wzmacniającej wędzidło. Często napotykamy sytuacje, kiedy koń reaguje poprawnie, ale zbyt gwałtownie. Możemy złagodzić działanie kiełzna z dźwignią poprzez założenie miękkiej, komfortowej dla konia nakładki na łańcuszek. Kolejnym wyjściem jest zastąpienie go elastycznym paskiem. Rozciągliwy punkt podparcia zdecydowanie łagodzi powstającą dźwignię.
Dbaj o prawidłowy kontakt i baw się dobrze!
Pamiętaj o tym, że są to jedynie wskazówki. Na jakość kontaktu ma wpływ wiele czynników: stopień wytrenowania konia, umiejętności jeźdźca, czy rodzaj treningu. Są to elementy, nad którymi praca trwa nieustannie. Jednak nie należy zapominać o tym, że używany sprzęt też ma znaczenie. Poświęć czas na dopasowanie wędzidła, a może się okazać, że Twój koń „magicznie” umie więcej niż Ci się wydaje :) Każdy z nich ma swoje indywidualne preferencje, których wysłuchanie może przynieść nieoczekiwane efekty. Nie bój się eksperymentować! Nasz zespół pracując nad Gel Bits, niejednokrotnie obserwował, jak zmiana kiełzna poprawiała przepuszczalność, prowadzenie w parkurze czy nawet jakość skoku. Podczas testów naszych wędzideł żelowych znajome konie stawały się mniej nerwowe, a jeźdźcy odzyskiwali kontrolę i przyjemność z jazdy.
Strefa wiedzy
-
Jakie wędzidło wybrać dla mojego konia?
Odpowiednio dobrane kiełzno jest kluczem do poprawnej, miękkiej i elastycznej komunikacji z koniem. Wybór „tego jedynego” często sprawia trudność jeźdźcom, na wszystkich poziomach zaawansowania, ponieważ dopasowanie chętnie akceptowanego kiełzna jest zależne od wielu różnorodnych czynników...
Czytaj więcej -
Która podkładka będzie najlepsza dla Twojego konia?
Która podkładka będzie najlepsza dla Twojego konia? Podkładki Winderen łączy wiele wspólnych cech, ale każda z trzech dostępnych wersji ma trochę inne zastosowanie. Wyborem najodpowiedniejszej dla naszego konia powinniśmy się kierować, patrząc głównie na to, jak dobieraliśmy siodło do konia.
Czytaj więcej